Ayrıcalıklı bir yetenek: Verme hakkı
Dünyanın en büyük sosyal girişimcilik ağı Ashoka, gerçekleri korumak, çevrimiçi insan haklarını savunmak ve toplumdaki kutuplaşmayı azaltmak gibi konularda çalışan Ashoka topluluğu üyesi sosyal girişimcilerin çalışmalarına örnekler verdiği yeni bir kitapçık yayınladı. A Special Power - The Right To Give başlığını taşıyan kitapçıkta, seçili girişimlerin, büyük ölçekli ortaklıklar ve etkili ağ oluşturma stratejileriyle yarattıkları hızlı ve kapsamlı etkiden bahsediliyor.
2017'den beri parçası olduğum Ashoka, Teyit'teki çalışmalarımızın ölçeklenebilmesi, yeni iş modellerinin geliştirilebilmesi ve sürdürülebilir kılınması için senelerdir verdiği desteği hiç esirgemedi. Ashoka sayesinde farklı çalışma alanlarında toplumsal ve çevresel fayda üreten değişim elçilerinin deneyimlerinden faydalanmak için çokça şansım oldu.
Bu kitapçıkta da gerçekleri savunmak kategorisinde Teyit'in yaptığı çalışmalara yer verildi. Özetle şunlar sıralanıyor:
- Mehmet Atakan Foça Türkiye'de Teyit adlı bir organizasyon kurarak, gerçekleri kontrol etme ve kamuoyunun dijital okuryazarlığını geliştirme üzerine çalışıyor.
- Foça, sosyal medya platformları ve medyayı sorumlu tutmaya odaklanıyor.
- Medyanın yanlış bilgiler yayınlamasını engellemek için altyapı oluşturdu.
- Vatandaşları gerçekleri kontrol etmeye davet etmenin yanı sıra,medyayı yayınladığı yanlışlardan sorumlu tutuyor.
- Bu durum, hem teyitçileri hem de medyayı gerçeği savunmaya motive ediyor.
- Haber sitelerinden yanlış haberlerin düzeltmelerini düzenli olarak talep ediyor.
- Sivil toplumu da gerçekleri kontrol etme hareketine dahil olmaya davet ediyor.
Kitapçıkta yer alan ve dünyanın farklı yerlerinde teyitçilik yaparak gerçekleri savunma mücadelesi veren diğer Ashoka fellowları ise şöyle:
Kaynaklarda, dezenformasyonla mücadele alanında çalışan Mehmet Atakan Foça dışında bahsedilen diğer kişiler ve kuruluşlar şunlardır:
- Septiaji Nugroho: Endonezya'dayanlış bilgilendirme ile mücadele etmek için bir hareket başlattı. 90.000 teyitçi ve 26 medya kuruluşu ile çalışıyor.
- Laura Zommer: Arjantin'de Chequeado adlı, İspanyolca konuşulan dünyadaki ilk ve en büyük teyit organizasyonunu kurdu. Medya okuryazarlığını teşvik ederek gazeteciler arası iş birliği sağlıyor.
- Emmanuel Vincent: Bilim insanlarını, bilimsel raporların doğruluğunu kontrol etmeye teşvik ediyor. Özellikle ünlü bilim insanları aracılığıyla diğerlerini de bu sürece dahil etmeye çalışıyor.
- Ana Paula Morales: Brezilyalı bir araştırmacı , bilim insanlarının iletişim kurma becerilerini geliştirmeye odaklanıyor. Üniversiteler ve fon sağlayıcılar aracılığıyla bilim insanlarını iletişim becerilerini geliştirmeye teşvik ediyor.
- Maria Teresa Ronderos: Kolombiyalı bir gazeteci olarak, Latin Amerika'dasınır ötesi suç ve yolsuzluk örgütlerini araştıran gazeteciler arasında işbirliği kurdu. Şifreli iletişim ve paylaşımlı veri tabanları kullanılarak güvenli yayın yapıyorlar.
- Paul Radu: Dünyanın en büyük küresel araştırmacı gazeteciler ve ortaklar ağını kurdu. Suç kalıplarını tespit etmek için yapay zeka dahil güvenli bir teknik altyapı kullanıyorlar.
- Hadi Al Khatib: Suriyeli bir mülteci olan Al Khatib, insan hakları ihlallerine karşı mücadele edenlere dijital araçlar sağladı. Dijital kanıtların toplanması, korunması ve mahkemelerde delil olarak sunulması konusunda çalışmalar yapıyor.
- Anna-Lena von Hodenberg: HateAid adlı organizasyonu kurarak online nefret saldırılarına karşı mücadele ediyor. Online şiddet mağdurlarına hukuki ve mali destek sağlıyor, polise eğitim veriyor ve yasal değişiklikler için çalışıyor.
- Rosy Russo: Parole Ostili (Düşmanca Sözler) hareketini kurarak sorumlu dijital vatandaşlığı teşvik ediyor. Okullar ve spor takımları gibi çeşitli kuruluşlarla işbirliği yapıyor.
Ashoka'nın 2024'ün sonunda yayınladığı A Special Power - The Right To Give kitapçığına buradan erişebilirsiniz.