Yalan haber paylaşmak sizi yalancı yapar, suçlu değil

💰 Geçen hafta medyadaki gelir modeli krizine dair yaklaşımları ve yazılardaki sorunları işaret eden bir metin yayınlamıştım. Bugün BirGün’de yayınlanan Anıl Aba imzalı yazıyı da bu derlemenin arasına eklemek gerek.

Aba, yazısının neredeyse tamamında medyanın yaşadığı gelir modeli krizinden bahsederken, bir ya da iki paragrafta Julia Cage’in önerilerini özetliyor. Açıkçası aynı sorunları tekrar tekrar yazmanın herhangi bir çözüm üretmediği çok açık. Bu yüzden daha fazla önerinin dile getirildiği bir tartışmaya hala ihtiyacımız var. Örneğin yazıda bahsedilen Cage’in önerisi “kâr amacı gütmeyen medya ortaklığı”. Bunun Türkiye’de pek çok örneği var. Sivil toplum kuruluşları tarafından yürütülen bazı haber sitelerinin yanı sıra, dernek veya vakıf kurarak yoluna devam eden yapıların tecrübelerini köşesine aktarmak, Aba’nın yazısını güçlü kılabilirdi.

🤥 Malezya, yalan haber üreten ve paylaşanları cezalandıracak tasarıyı kabul etti. Yasa ile 6 yıla kadar hapis cezasının önü açıldı.

İnternetteki yalan habere müdahale etme çabasındaki tek devlet Malezya değil elbette. Fransa’dan Almanya’ya, Filipinler’e Güney Kore’ye kadar pek çok hükümet yalan haber paylaşmanın cezalandırılması gerektiğini düşünüyor.

Yalan söylemenin tarihi, insanın varoluşu kadar eskiye dayanıyor. İnternette bilinçli yalan haber üretimi elbette demokrasilerin ve toplulukların zararına. Ancak bunun devlet müdahalesiyle çözülebileceğini ileri sürmek, ifade özgürlüğünü hiçe saymak anlamına geliyor. İnternette paylaşılan bir bilginin yanlış olup olmadığı kararının devlete bırakılması, ilk önce basın ve ifade özgürlüğünü hedef alacak, yalan haberi değil.

Malezya’daki düzenleme ile doğrudan ilgili bir araştırma, Amerikalıların büyük çoğunluğunun yalan habere devletin müdahale etmesine karşı olduğunu ortaya koyuyor. Araştırmaya göre, çözüm teknoloji şirketlerinde.